DagBoek DieGem-zomerschool
Begin september 2015 nam ik voor mijn
interculturele vertelorganisatie "De Verhalenwerf" deel aan de
Zomerschool van DieGem, een driedaagse vorming met werkbezoeken, opdrachten en
gesprekken over "Solidariteit in superdiversiteit". Met een behoorlijk diverse maar tegelijk bijna
uitsluitend 'autochtone' deelnemersgroep werden we met een bus naar alle
locaties gevoerd, aten we op overheerlijke biologisch-ecologische locaties en overnachtten
we in sterrenhotels. Het zalig-grappige gevoel schoolreis was
nooit ver weg. Voici enkele dagboekaantekeningen.
Startsessie in Buurtcentrum Rabot Gent:
- Kennismaking aan de hand
van een agenda-oefening. Eerste boeiende inzicht: sociale diversiteit is
minstens even belangrijk dan culturele diversiteit.
Werkbezoek De Site:
- De volkstuintjes waar de
heerlijke groenten van onze picknick vandaan komen zijn aangelegd in perken met
aangevoerde aarde die bovenop een grote betonnen vloerplaat ligt, het enige fysieke
restant van een fabrieksgebouw en een bescherming tegen de onderliggende af te
graven aarde van het vroegere fabrieksterrein. Smakelijk.
- Aan de ingang van De Site hangt een banner met een wervende
tekst voor het Tondelierproject, in het Turks. Ik versta alleen de titel
"Merhaba", de vrouw die ons de soep uitschenkt vertaalt voor mij de
lekker poëtische zin "Beni
gerceklediginiz icinde düslemek icin mi geldiniz"
als " Wil je mij graag in
je dromen zien, als deel van jouw werkelijkheid?
Werkbezoek Witte Kaproenenplein:
- De volkstuintjes tussen
de woonblokken zijn recent aangelegd, en hebben (nog?) geen omheiningkjes nodig
om ze te beschermen tegen plukkende kids en plassende honden en zatte flessen,
zoals de buurttuintjes op het Antwerpse Sint-Andriesplein waar ik woon.
- Buurtbewoner Ace verwarmt
ons met een straight from the heart getuigenis.
Werkbezoek Tower Automotive:
- Na een inleiding betreden
we via een veiligheidskledijcatwalk de met meer robots dan mensen bemande
assemblagewerkvloer.
- Operator Daniel, van
Poolse origine, legt ons in helder Nederlands uit hoe hij zijn job als
werkleider combineert met het coachen van zijn team. Op mijn compliment over
zijn Nederlands antwoordt hij: "Pools is de moeilijkste taal ter wereld.
Als je die spreekt zijn alle andere talen makkelijk om te leren".
- Op deze werkvloer kiest
men er bewust voor om geen minderheden te vormen, door ervoor te zorgen dat
iedereen tot een minderheid behoort. Mij doet het meteen denken aan de
superdiverse en superverrijkende werkvloer van de twee onthaalbureaus waar ik
gewerkt heb. Hier kunnen veel andere Vlaamse bedrijven en organisaties, en met
name de meeste middenveldorganisaties, de voor 95% uit blanke macho's (waarvan
75% keihard racistisch) bestaande Antwerpse police force en de acht Belgische
regeringen en hun administraties een hele dikke punt aan zuigen.
Werkbezoek Leeggoed Elsene:
- Na een intro door
Samenlevingsopbouw Brussel en JES gaan we naar een vroegere sociale woonwijk
waarvan nu enkele appartementen 'officieel' gekraakt zijn door sans-papiers,
mensen van wie de identiteit voor onbepaalde tijd weggenomen is.
- Younes en Nazjmi ontvangen
ons in hun opgeknapte appartement, bieden ons thee aan die we met Belgische
beleefdheid spontaan afwijzen, en vertellen ons dat deze door buurt- en
welzijnswerkers ondersteunde woonsituatie het voor hen letterlijk heel leefbaar
maakt, ondanks soms een overaanbod aan vergaderingen en afspraakmomenten.
- Op de ereplaats aan hun
keukenmuur waar in mijn appartement een door Sonny Rollins gesigneerde affiche
van een optreden hangt hebben zij een grote oude lagereschoollandkaart van
België, nog met de negen provincies uit mijn lagere schooltijd. Hoe mooi en charmant
ik die oprolbare vintagekaarten ook vind, het geeft mij zin om hen als
kerstcadeau een actuelere kaart van België te geven, met het in twee talen
gesplitste Brabant en met de enige plek die zich volgens de beste Belgische
communautaire spitstechnologie niet in een provincie bevindt, het Brussel waar
zij wonen. Dat zou pas een integratiebevorderend geschenk zijn, niet?
Werkbezoek SPIT:
- Dit werkbezoek is vooral
een eetbezoek, zonder inkijk in de keuken maar wel in de consequente keuze voor
diversiteit in het kader van dit sociale economiebedrijf met voorrang voor
werknemers die minder kansen hebben op de reguliere arbeidsmarkt.
Werkbezoek Mater Dei Leuven:
- Wat doet een vroegere
witte lagere buurtschool die zich eeuwenlang elitair genoemd en gevoeld heeft
als de buurt al 25 jaar lang fel verkleurt? Overleven door diversiteit te
omarmen, gelukkig met een doordachte en gerichte aanpak die blijkt te werken
ondanks de onwil van de gelijknamige en het schoolgebouw overheersende
secundaire school.
Werkbezoek 't Lampeke:
- Schitterende en
dynamische werking van een buurt- en jeugdwerking die de realiteit van de 21e
eeuw in vele opzichten omarmt.
Werkbezoek Hellingenfort Hoepertingen:
- Een nazaat van hereboeren
heeft zichzelf en zijn bedrijf omgeschakeld tot een hedendaags
fruitteeltbedrijf, en onderhoudt ons over het belang van dagcontracten. Ons
gezelschap dat naar mijn inschatting voor minstens driekwart uit vastbenoemde
goedverdieners bestaat, hoort hem aan en denkt er het kritische zijne van.
- Zalige maaltijd,
lekkerste gazpacho ooit.
Slotsessie in Hellingenfort:
- Presentaties en
groepsgesprek als opstap naar ons take-2-work huiswerk.
Acht uitstekend
voorbereide en gericht gekozen diverse werkbezoeken, omkaderd door een zeer
aangename driving, catering and housing, il faut le faire. Leve DieGem.
Slotbedenking: ondanks de
zalige nachtrust en het heerlijke meubilair, liever één keer per 25 jaar minder
in een Carlton als dat diversiteit, solidariteit en rechtvaardigheid op het
terrein dichterbij brengt.
Slotcitaat: "Er zijn
in deze eeuw geen vreemdelingen meer. Wij zijn allemaal reisgenoten" (Amin
Maalouf in "Le dérèglement du monde").
Walter Yaw Van Looveren.
