De leden van onze begeleidingscommissie vroegen ons aandacht te besteden aan beoordelingskaders die van toepassing zijn op hun inspanningen in relatie tot gemeenschapsvorming en solidariteit in superdiversiteit. Hun vraag komt voort uit een onvrede met de heersende beoordelingskaders. Deze zijn te kwantitatief, hebben te weinig aandacht voor het procesmatige en houden onvoldoende rekening met het innovatieve en experimentele karakter van hun zoektocht in een superdiverse samenleving.
In antwoord op de vraag en bezorgdheden van de leden uit onze begeleidingscommissie ontwikkelden we deze toolbox inzake impactevaluatie. We bieden hiermee tevens een perspectief om innovatieve praktijken van solidariteit in superdiversiteit beter te leren begrijpen en de mogelijke betekenis ervan voor andere plaatsen en contexten helder te krijgen.
Over impactevaluatie Over solidariteit in superdiversiteit als impact Naar de toolbox Naar handleidingen impactevaluatieZij die de impact van professionele interventies op concrete plaatsen waar mensen van diverse afkomst nabij zijn willen evalueren, komen ongetwijfeld enkele uitdagingen tegen. Bij elk van de zeven uitdagingen hieronder vind je inspiratiebronnen om mee aan de slag te gaan:
Een impactbepaling staat of valt met een heldere omschrijving van “wat” je voor ogen had en hebt. Daar begint het mee. Hoe duidelijker je interventies en de logica erachter zijn omschreven of hoe helderder je een bepaalde vorm van solidariteit in superdiversiteit voor ogen hebt, des te vlotter je achteraf de impact kan bepalen. Is je interventielogica te weinig geëxpliciteerd, dan kan het aangewezen zijn om in plaats van te snel te gaan evalueren, je interventie, actie of praktijk eerst scherper op begrip te brengen. Je expliciteert ook best de logische samenhang tussen je interventies en je beoogde doelen. Met een veranderingstheorie identificeer je de elementen die zeker aan bod moeten komen bij een impactevaluatie. Zo stel je meer doordachte prioriteiten voor je evaluatie en kies je voor een geschikte methode.
Een veranderingstheorie (Theory of Change, TOC) beschrijft het proces achter een interventie, actie of praktijk. Zo’n theorie articuleert de onderliggende mechanismen en assumpties op basis waarvan je verwacht dat jouw praktijk, actie of interventie leidt tot een bepaalde vorm van solidariteit in superdiversiteit. Een veranderingstheorie en het expliciteren van deze theorie helpt je rekening te houden met verschillende factoren die bij het veranderingsproces van belang zijn. Het biedt inzicht in de redenen waarom praktijken en interventies op een bepaalde wijze werken of waarom je bepaalde effecten en een bepaalde impact al dan niet bereikt.
Professionals die hun veranderingstheorie gezamenlijk en gedetailleerd bespreken expliciteren makkelijker hun assumpties en werkwijze en bekijken dit vanuit diverse perspectieven. Dat brengt discussie en kritische dialoog op gang en opent deuren naar alternatieve interventiestrategieën.
Wanneer je interventie geen gewenst beeld van solidariteit in superdiversiteit bevat, is het moeilijk om de impact ervan in die termen te evalueren. In je veranderingstheorie hou je best expliciet een beeld voor ogen van de gewenste ontwikkelingen met het oog op solidariteit in superdiversiteit.
